با رشد روزافزون زندگی آپارتمان‌نشینی در ایران و افزایش تعداد خودروهای شخصی، مسأله پارکینگ در ساختمان‌ها به یکی از موضوعات چالش‌برانگیز میان ساکنین تبدیل شده است. از پارک کردن در جای دیگران گرفته تا سد معبر در مسیر پارکینگ یا حتی فروش غیرقانونی جای پارک، همگی از اختلافاتی هستند که در بسیاری از مجتمع‌های مسکونی رخ می‌دهند. این مقاله به طور مفصل به بررسی قوانین استفاده از پارکینگ در ساختمان‌ها می‌پردازد؛ از قوانین مرتبط با مالکیت و مشاعات گرفته تا نقش مدیر ساختمان، حقوق مستأجران، و روش‌های حل اختلاف.
املاک شکرالهی، یکی از برترین مراکز خرید ملک در کرج می‌باشد که با داشتن فایل‌های متنوع، شرایط خرید و فروش ملک را برای همشریان گرامی، فراهم کرده است.
تعریف قانونی پارکینگ
بر اساس ضوابط شهرداری، پارکینگ به فضایی اطلاق می‌شود که طبق نقشه مصوب ساختمانی، جهت پارک خودرو پیش‌بینی شده باشد. این فضا می‌تواند در زیرزمین، همکف، حیاط یا حتی در طبقات ساختمان ایجاد شود.
طبق مقررات ملی ساختمان، هر واحد مسکونی (بسته به متراژ و موقعیت) باید حداقل یک پارکینگ داشته باشد. البته برخی واحدها ممکن است دو یا حتی سه پارکینگ نیز داشته باشند.
قوانین مرتبط با پارکینگ در قانون تملک آپارتمان‌ها
قانون تملک آپارتمان‌ها (مصوب ۱۳۴۳) و آیین‌نامه اجرایی آن، اصلی‌ترین اسناد قانونی در مورد نحوه استفاده از فضاهای مشترک و خصوصی در ساختمان‌ها هستند. طبق این قانون:
مشاعات (مثل رمپ، راهروها و معابر) حق استفاده عمومی دارند.
فضای پارکینگ اگر در سند واحد قید شده باشد، جزء ملک اختصاصی محسوب می‌شود.
در غیر این صورت، پارکینگ مشاع و حق استفاده از آن با توافق ساکنین است.
انواع پارکینگ در ساختمان های امروزی
- پارکینگ مشاع
پارکینگ مشاع، همان‌طور که از نامش پیداست، به تمام ساکنین تعلق دارد و شخصی هم حق تغییر، فروش، واگذاری و یا برداشتن سهم مشخصی از فضا را ندارد. مگر اینکه برای این کار با دیگر ساکنین و مدیر ساختمان صحبت و رضایت آنها را گرفته باشد. در واقع، باید عنوان کرد که پارکینگ مشاع سندی مجزا برای تک‌تک اهالی ساختمان ندارد و نمی‌توان مالکیت آن را متعلق به شخصی خاصی در نظر گرفت. به این ترتیب، همه حق استفاده از پارکینگ مشاع را دارند و تنها فرق این مدل پارکینگ با پارکینگ اختصاصی، این است که متراژ و شماره پارکینگ اختصاصی در سند مالک آورده می‌شود و این در مورد پارکینگ مشاع صدق نمی‌کند. تنها چیزی که از پارکینگ مشاع در سند آورده می‌شود، حق پارک است که به‌صورت عدد ذکر می‌شود.
- پارکینگ اختصاصی
پارکینگ اختصاصی همان پارکینگ متداول در اکثر آپارتمان‌ها است که در مالکیت یک شخص است و این مالکیت، در سند ملک آورده می‌شود. با توجه به شخصی بودن این بخش از آپارتمان، بنابراین هیچ‌یک از اهالی ساختمان حق تعرض و دخالت در امور آن پارکینگِ خاص را ندارند و در صورتی می‌توانند از آن پارکینگ استفاده کنند، که از قبل با مالک آن صحبت و اجازه پارک را دریافت کنند.
قوانین مربوط به پارکینگ در حیاط یا رمپ
استفاده از رمپ (شیب ورودی پارکینگ) یا حیاط مشترک به عنوان محل پارک خودرو غیرقانونی و خلاف مقررات شهرداری است مگر اینکه در نقشه شهرداری این مکان به عنوان پارکینگ طراحی شده باشد.
حتی پارک موقت روی رمپ ممکن است باعث مسدود شدن مسیر خودروهای دیگر شود و مصداق ایجاد مزاحمت تلقی شود.
قوانین کلی محاسبه پارکینگ چگونه است؟
- حداقل متراژ قانونی برای پارکینگ، بدون در نظر گرفتن فضای تردد، ۵×۳ متر و با در نظر گرفتن فضای تردد، ۲۵ متر مربع است.
- حداقل فضای لازم برای یک پارکینگ برای واحدهایی با یک پارکینگ مستقل و با دسترسی مستقیم، ۵×۳ متر است.
- حداقل عرض در نظر گرفته‌شده برای توقف دو خودرو در پارکینگ‌های تجمعی مانند پارکینگ‌های زیرزمین یا طبقه همکف و اول، ۵ متر و حداقل عرض در نظر گرفته‌شده برای توقف سه خودرو، ۷.۵ متر است.
- عرض راهروی عبوری خودرو تا پارکینگ، حداقل ۳ متر است.
- حداقل ارتفاع سقف پارکینگ، ۲.۴۰ متر است.
قوانین پارکینگ برای هر واحد مسکونی چگونه است؟
- یک پارکینگ برای واحدهای کمتر از ۱۵۰ متر مربع
- ۱.۵ پارکینگ برای واحدهای مسکونی بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ مترمربع
- ۲ پارکینگ برای واحدهای مسکونی بیش از ۲۰۰ مترمربع
حق رفت و آمد از پارکینگ
اگر با همسایه‌تان سر حق عبور و مرور در پارکینگ یا مسایل این‌چنینی به مشکل برخورده‌اید، بهتر است بدانید که رفت و آمد از ورودی پارکینگ، حق همه افراد ساکن ساختمان، حتی کسانی که پارکینگ ندارند، هم هست، زیرا با اینکه طبق قانون تملک آپارتمان‌ها، پارکینگ متعلق به یک شخص و این موضوع در سند خانه نیز آمده است، اما فضای اطراف آن جزو مشاعات یا همان قسمت‌های مشترک ساختمان است و با اینکه این فضا به مالک تعلق دارد، اما به این علت که برای دیگران مزاحمت ایجاد می‌کند، نمی‌تواند باقی ساکنان ساختمان را از ورود به پارکینگ یا عبور و مرور در آن منع کند یا حتی در فضای پارکینگ خود چادر بزند و ضایعات ساختمانی در آن تخلیه کند. اگر این کار را انجام دهد، هرکدام از همسایه‌ها که بخواهند می‌توانند به علت مزاحمتی که ایجاد کرده است، از او شکایت کنند. البته در این مورد استثنایی هم وجود دارد.
نحوه تخصیص پارکینگ هنگام پیش‌فروش یا خرید
در هنگام خرید یا پیش‌خرید آپارتمان، باید به سند مالکیت و دفترچه تفکیکی آپارتمان توجه کرد. در سند، معمولاً ذکر می‌شود که واحد موردنظر دارای چند پارکینگ است و در چه موقعیتی قرار دارد (مثلاً “پارکینگ شماره ۳، ضلع جنوبی”).
نکته مهم: اگر در قرارداد خرید، موقعیت دقیق پارکینگ تعیین نشده باشد، امکان اختلاف در آینده بسیار زیاد است.
اجاره دادن پارکینگ توسط اهالی آپارتمان
در صورتیکه یکی از واحدها دارای دو فضای پارکینگ باشد و یا اگر بدلیل عدم داشتن وسیله ی نقلیه ، پارکینگ بدون استفاده باشد ، وی می تواند پارکینگ ( و حتی انباری) خود را به واحد دیگری اجاره دهد. البته توجه داشته باشید که طبق قانون وی فقط می‌تواند پارکینگ خود را به شخصی ساکن در همان ساختمان اجاره دهد و وی حق ندارد به شخصی غیر از اهالی آن آپارتمان ، پارکینگ خود را اجاره دهد.
کاربری نادرست پارکینگ
با تغییر کاربری پارکینگ، اختلافات ساختمانی مثل زخم کهنه ای سرباز می کند. به طور مثال، واحدی ممکن است که از فضای پارکینگ خود به عنوان انباری استفاده کند، در این زمان است که سایر همسایگان نسبت به این امر معترض شده و حق دارند که اعتراض خود را بیان کنند.
پارکینگ براساس قوانین آپارتمانی، جزء مشاعات است و واحدی هرگز حق ندارد که وسایل اختصاصی خود را در آنجا بگذارد و به عنوان انباری از آن استفاده کند. براساس ماده 3 آیین نامه آپارتمان ها قراردادن وسایلی اضافی مانند میز، صندلی و کمد در فضای پارکینگ ممنوع بوده و در واقع واحد مزبور از قوانین ساختمانی تخلف کرده و می توان او را تحت پیگرد قانونی قرار داد.
پارکینگ مزاحم چیست؟
پارکینگ مزاحم به این معنی است که دو خودرو پشت سر هم به گونه ای قرار بگیرند که برای خروج هر کدام خودرو دیگر باید جا به جا شود. اگر قصد دارید یک ملک آپارتمانی را اجاره یا خرید نمایید که پاریکنگ داشته باشد حتما به نوع پارکینگ و مزاحم یا غیر مزاحم بودن آن دقت و توجه لازم را داشته باشید. این نکته بسیار حائز اهمیت است که ماشین شما بدون ایجاد مزاحمت پارک گردد و یا به آسانی از پارک خارج گردد یعنی اگر ماشینی در پارکینگ جلوی ماشین شما پارک باشد همیشه در هنگام خارج شدن از پارک باید به مالک اطلاع داده تا ماشین را جا به جا نماید. علاوه بر این موضوع و تایمی که از شما گرفته می شود ممکن است با مالک خودرویی روبرو شوید که غیر منطقی باشد و در جا به جا کردن ماشین با او به مشکل بخورید.
موارد ممنوع در استفاده از پارکینگ
- پارک در جای دیگران بدون اجازه
- پارک خودروهای غیرفعال، اسقاطی یا بدون پلاک
- تبدیل پارکینگ به انباری یا کارگاه
- شست‌وشوی خودرو در پارکینگ
- نگهداری وسایل خطرناک یا اشتعال‌زا
- ایجاد سر و صدا یا تعمیر خودرو در پارکینگ
پارکینگ و قوانین آتش‌نشانی
مطابق مقررات آتش‌نشانی: خودرو نباید جلوی درب اضطراری یا در محل عبور خاموش‌کننده‌ها پارک شود، نباید در پارکینگ مواد آتش‌زا یا قابل‌انفجار نگهداری شود، سیستم تهویه و اعلام حریق پارکینگ باید فعال باشد.
در صورت نقض این موارد، شهرداری یا آتش‌نشانی می‌توانند اخطار داده یا اقدام قضایی کنند.
جمع‌بندی
قوانین استفاده از پارکینگ در ساختمان‌ها، ترکیبی از قوانین رسمی، عرف اجتماعی، و تصمیمات هیئت‌مدیره ساختمان‌ها است. برای جلوگیری از اختلافات، بهتر است:
مالکین و مستأجران با دقت به مفاد سند مالکیت و قراردادها توجه کنندآیین‌نامه داخلی ساختمان به صراحت نحوه استفاده از پارکینگ را مشخص کندتخلفات ابتدا به‌صورت دوستانه و سپس قانونی پیگیری شوند. با رعایت این اصول، می‌توان محیطی آرام، منظم و عاری از تنش در مجتمع‌های مسکونی فراهم کرد.
اشتراک
گزارش
نظرات من